Ang halalan sa Pilipinas ay isang sagradong proseso ng demokrasya, kung saan ang bawat boto ay may timbang at kapangyarihan na hubugin ang kinabukasan ng ating bansa. Ngunit matapos ang mga kampanya, ang mga botohan, at ang pag-aanunsyo ng mga nagwagi, mahalaga ang isang malalim na pagninilay: “Bumoto ka ba ng tama?”
Ang tanong na ito ay hindi lamang tungkol sa kung sino ang ating ibinoto, kundi tungkol sa mga dahilan at prinsipyo na gumabay sa ating pagpili. Ito ay isang paalala na ang pagboto ay hindi lamang isang karapatan, kundi isang malaking responsibilidad.
Sa nagdaang halalan, maraming mga isyu ang tumatak sa ating mga isipan: ang ekonomiya, ang korapsyon, ang kapayapaan, ang kalusugan, at ang kinabukasan ng ating mga kabataan. Ang mga kandidato ay nagpakita ng kanilang mga plataporma, at ang mga mamamayan ay nagpasiya kung sino ang kanilang pinaniniwalaang makakapaghatid ng pagbabago at pag-unlad.
Ngunit ang pagpili ay hindi dapat nakabase lamang sa mga pangako at retorika. Dapat itong nakabatay sa malalim na pagsusuri ng track record, integridad, at kakayahan ng mga kandidato. Dapat nating tanungin ang ating mga sarili: “Sino ang may pinakamahusay na plano para sa ating bansa? Sino ang may kakayahang isakatuparan ang mga pangakong ito? Sino ang may malinis na konsensya at tunay na malasakit sa bayan?”
Ang pagboto ay hindi rin dapat nakabase sa personal na interes o sa impluwensya ng mga kaibigan at pamilya. Dapat itong nakabase sa pambansang interes, sa kapakanan ng nakararami, at sa pagtataguyod ng mga prinsipyong makatarungan at makatao.
Ang mga resulta ng halalan ay repleksyon ng ating mga pagpili. Kung ang ating bansa ay patuloy na nahaharap sa mga hamon, kung ang korapsyon ay nananatiling laganap, kung ang kahirapan ay hindi nababawasan, at kung ang mga pangako ay hindi natutupad, nararapat lamang na tanungin natin ang ating mga sarili: “Bumoto ba tayo ng tama?”
Ang pagninilay na ito ay hindi upang magdulot ng panghihinayang o pagkakabahala. Ito ay upang magsilbing aral at paalala para sa mga susunod na halalan. Dapat nating matutunan ang ating mga pagkakamali at maging mas maingat sa ating pagpili. Dapat nating gamitin ang ating boses at boto upang itaguyod ang mga lider na tunay na maglilingkod sa bayan.
Ang demokrasya ay hindi lamang tungkol sa pagboto. Ito ay tungkol sa patuloy na pakikilahok at pagbabantay sa ating mga lider. Dapat nating panagutin ang mga nanalo sa kanilang mga pangako at dapat nating ipaglaban ang ating mga karapatan at kapakanan.
Ang tanong na “Bumoto ka ba ng tama?” ay isang hamon sa ating lahat na maging mapanuri, responsable, at makabayan. Ang ating mga boto ay hindi lamang mga marka sa balota; ito ay mga binhi ng kinabukasan. Sa bawat pagpili natin, tayo ay nagtatanim ng mga binhi ng pag-asa o pagkabigo. Sa mga susunod na halalan, nawa’y maging mas matalino tayo sa ating pagpili, upang ang ating mga boto ay tunay na makapagdulot ng pagbabago at pag-unlad para sa ating bayan.
